Camino del Norte: de prachtige kustroute naar Santiago de Compostella, Spanje
Het is voor veel mensen iets wat ze graag nog eens zouden willen doen. De Camino (of pelgrimsroute) naar Santiago de Compostella in Spanje, ook wel de St. Jacobsroute genoemd. Om te bezinnen, fysiek uitgedaagd te worden, iets van de wereld te zien of op avontuur te gaan. Of een combinatie van alle vier! Er zijn verschillende routes naar Santiago de Compostella mogelijk. De bekendste is de Camino de Francés. Dit is de klassieke route, die door het binnenland gaat. De Camino de Portugues en de Camino de Primitivo zijn twee andere opties. Maar wist je dat er ook een route naar Santiago de Compostella via de prachtige groene en ruige noordkust van Spanje gaat? Deze Camino del Norte is een echte aanrader voor iedereen die van de kust en de zee houdt. Buen camino!
Over de kustroute Camino del Norte naar Santiago de Compostella
De Camino del Norte, of kustroute, naar Santiago de Compostella start in principe net over de grens van Frankrijk in het plaatsje Irun. Deze route is een stuk rustiger dan de klassieke camino en fysiek uitdagender door de grote hoogteverschillen in het landschap. Maar je inspanningen worden beloond door prachtige uitzichten over de kust. Wanneer je start in Irun gaat de route door de regio’s Baskenland, Cantabrië, Asturië en Galicië. Deze regio’s bij elkaar wordt ook wel Costa Verde, oftewel groene kust, genoemd. En dat begrijp je wel wanneer je er doorheen loopt. De meeste pelgrims hebben Santiago de Compostella als eindbestemming, maar sommigen lopen nog iets verder, naar de kust bij Finisterre. Wil je wel naar Finisterre maar heb je geen zin meer om te lopen? Er gaan ook bussen vanuit Santiago, deze doen er ongeveer 2,5 uur over en gaan meerdere keren per dag.
Hoelang duurt de kustroute naar Santiago de Compostella?
De route van Irun naar Santiago is in totaal ongeveer 860 kilometer, ik heb hier zelf 33 dagen over gedaan. Gemiddeld 26 kilometer per dag. Heb je minder tijd, dan kun je op iedere gewenste plek op de route starten natuurlijk. Of heb je juist heel veel tijd, dan kun je ook starten in Frankrijk, België of zelfs in Nederland in bijvoorbeeld Sint Jacobiparochie, ook wel het Friese Finisterre genoemd.
Hoe kom je in Irun, het startpunt van Camino del Norte?
Om te starten in Irun is het het handigste om op Bilbao te vliegen en van daaruit de rechtstreekse bus (1 u 45 min) naar Irun te nemen. Vluchten naar San Sebastian zijn over het algemeen veel duurder. En bovendien is Bilbao een superleuke stad om te bezichtigen, met het bekende Gugenheim museum.
Waarom een pelgrimsroute in Spanje lopen?
Sommigen lopen de pelgrimstocht vanuit religieuze redenen, anderen doen het om op avontuur te gaan, om te kijken of ze zo’n fysieke uitdaging aan kunnen of als moment van bezinning en zelfreflectie. Het leuke aan een pelgrimstocht is dat je mensen vanuit de hele wereld, van alle leeftijden en met verschillende beweegredenen aantreft. Door veel pelgrims wordt het wandelen door de prachtige natuur in je eentje als meditatief ervaren. In het begin ben je nog bezig met de afstanden, maar na een aantal dagen ga je gewoon op pad. Naar mate je langer wandelt, merk je ook dat je een ritme krijgt. Hoelang en hoeveel kilometers je op een dag wandelt kun je helemaal zelf bepalen uiteraard. En de bekende pelgrimsroute naar Santiago de Compostella in Spanje biedt ook nog eens schitterende landschappen!
Het volgen van de route naar Santiago de Compostella
Er zijn verschillende manieren om de route te vinden en te volgen. Je kunt een gidsje kopen, bijvoorbeeld St. Jacobsroute van Rother, maar ik merkte zelf dat dat niet heel handig is bij bijvoorbeeld slecht weer. Bovendien raakte ik gelijk op de eerste etappe al in de war van de route die beschreven stond in de gids. Wat ik zelf het handigste vind is het volgen van de bewegwijzering, in combinatie met het gebruik van een app op je telefoon. Deze app gebruikte ik bij twijfel om te kijken of ik goed liep of wanneer er even geen bordjes of pijlen te zien waren. De apps die ik gebruikte waren camino places (en dan Camino del Norte selecteren) in combinatie met de Buen Camino app voor de accommodaties onderweg. Zo kun je je gewoon vooral bezighouden met het wandelen en de mooie omgeving en hoef je niet steeds in een boekje of op je telefoon te kijken. Over het algemeen staat de route vrij goed aangegeven, door middel van paaltjes met een schelp of gele pijlen. In iedere provincie wordt het weer iets anders aangegeven maar de kleur geel en een schelp zijn altijd een herkenbaar symbool.
Op 100 kilometer voor Santiago de Compostella starten veel wandelaars die minder tijd hebben voor de pelgrimsroute of groepen van bijvoorbeeld scholen en scouting verenigingen. Ook komen andere routes hier samen. Het is dan ineens veel drukker op de camino. Dat was soms even wennen na de rust van het begin van de camino.
Waar kun je overnachten tijdens de Camino del Norte?
Je kunt tijdens de camino slapen in albergues, Spaans voor herbergen, hostels of hotels. Soms zelfs in een kerk, klooster of school. Wanneer je de app gebruikt staat daar bij iedere plaats op de route aangegeven welke mogelijkheden er zijn voor het overnachten. Let op; sommige accommodaties zijn alleen geopend in de zomerperiode. Voor de meeste herbergen kun je niet reserveren van tevoren. Er staat vaak bij voor hoeveel pelgrims ze slaapplek hebben. Is dit een klein aantal, bijvoorbeeld 15, dan is het handig er op tijd te zijn. Er wordt gewerkt op de volgorde van aankomst, je kunt je rugtas neerzetten in de rij wanneer de herberg nog niet open is. Er wordt vaak ook bij vermeld hoe laat de herberg open gaat. Zijn er veel slaapplaatsen dan kun je wat langer de tijd nemen en onderweg nog een keer vaker stoppen voor een koffie of lunch bijvoorbeeld. Wanneer je zeker wilt zijn van een slaapplek dan kun je natuurlijk in de wat grotere plaatsen ook altijd een gewoon hostel of hotel boeken. Vaak moet je ook weer voor een bepaalde tijd de herberg verlaten. De meeste pelgrims starten op tijd met wandelen, zo tussen tussen 6 en 8 uur ’s ochtends. ’s Avonds gaat het licht dus meestal vroeg uit. In de albergues overnacht je vaak op basis van een donatie, waarbij 5 – 10 euro gebruikelijk is.
Een nachtje in een ho(s)tel? Dit zijn onze aanraders voor de Camino del Norte
Pensión Lo Bilbao
Pension
BILBAO | Mooi, betaalbaar pension in het centrum van Bilbao. Als je even een nachtje wat meer luxe en een heerlijk bed zoekt.
Enjoy Santander
Hostel
SANTANDER | Net hostel in het centrum van Santader. Bedden met gordijntjes, stopcontact etc. Vriendelijk personeel.
Casa Centro
Pension
SAN SEBASTIAN | Eenvoudige, maar nette kamer in het centrum van San Sebastian. Betaalbare optie als je even een eigen kamer wilt.
Camino del Norte naar Santiago de Compostella, een route door vier regio’s
De route naar Santiago de Compostella gaat langs de prachtige Spaanse noordkust. Startend in de provincie Baskenland en eindigend in de Galicië. Elke regio heeft zijn eigen karakteristieke dingen. Maar de hele noordkust van Spanje is groen en vrij ruig. Vergeleken met andere delen van Spanje is het hier een stuk minder toeristisch. De meeste toeristen komen dan ook uit Spanje zelf. Tijdens de camino kom je langs of door grote steden als San Sebastian, Bilbao en Santander. Maar op de route liggen ook piepkleine gehuchten en leuke vissersplaatsen. De route van Camino del Norte is erg afwisselend en gaat langs kleine paadjes langs de kust, soms zelf stukken óver het strand, door het bos, langs autowegen en door weilanden met koeien en schapen. Zo nu en dan moet je een bootje of een pondje nemen. Wat het erg leuk en afwisselend maakt. Een aanrader is om, wanneer de route over het strand gaat, je wandelschoenen uit te doen en een frisse duik in zee te nemen. Je bent er toch en daarna kun je er weer even tegenaan!
De route door Baskenland, het begin van de Camino del Norte
Baskenland of Euskadi in het Baskisch, ligt gedeeltelijk in Frankrijk en gedeeltelijk in Spanje. Het grootste deel ligt in Spanje en bestaat uit vier provincies: Álava, Biskaje, Gipuzkoa en Navarra. Het Spaanse Baskenland heeft 2,7 miljoen inwoners en de hoofdstad is Bilbao. Deze regio heeft dus een eigen taal, het Baskisch en tapas noemen ze hier pintxos. Deze liggen in bijna elk café op de bar uitgestald. Ook komt de bekende Rioja wijn uit deze streek. Wanneer je hier je camino start word je gelijk getrakteerd op pittige hoogteverschillen en prachtige landschappen. Je komt ook door de bekende steden San Sebastian (Donostia) en Bilbao. Er zijn pelgrims die er bewust voor kiezen niet te stoppen in steden en door te lopen om een camino en stedentrip gescheiden te houden. Zelf heb ik een pauze van een extra nacht ingelast in San Sebastian en Bilbao om deze steden te kunnen bekijken. Andere leuke plaatsen op de route zijn o.a. Getaria, Zumaia, Zarautz, Gernika en Portugalete met zijn speciale zweefbrug waar je het water mee oversteekt.
Heb jij voldoende tijd en wil je Bilbao bekijken tijdens je Camino de Santiago? Lees dan onze tips voor Bilbao, Spanje.
De route door Cantabrië
De regio Cantabrië is wellicht iets minder bekend, maar zeker niet minder mooi. Deze regio ligt net als de andere drie regio’s aan de Cantabrische Zee. Dit is het zuidelijke gedeelte van de Golf van Biskaje in de Atlantische Oceaan. Cantabrië heeft eigenlijk alles, want naast de mooie kustlijn en leuke stadjes vind je hier ook de bergketen Picos de Europa. De regio heeft 600.000 inwoners en de hoofdstad is Santander. Ongeveer 185 kilometer van de route gaat door Cantabrië. Vergeleken met Baskenland heeft het iets minder hoogteverschillen en gaat het vaak door landelijk gebied. Maar de route gaat soms ook letterlijk over het strand bij bijvoorbeeld Somo. Trek je schoenen dan uit en wandel heerlijk door het water. Vanaf Somo neem je de boot naar Santander. Santander is een leuke stad, misschien niet zo populair als Bilbao en San Sebastian, maar zeker de moeite waard. Het Middeleeuwse dorp Santillana del Mar, ook op de route, wordt een van de mooiste dorpen van Spanje genoemd. De bergketen Picos de Europa zie je op de achtergrond wanneer je langs het mooie stadje San Vincente de la Barquera wandelt. Net een ansichtkaart! Andere leuke plaatsen op de route in deze regio zijn Castro-Urdiales, Laredo en Comillas.
De route door Asturië
Asturië heeft 1,1 miljoen inwoners, maar de bevolkingsdichtheid is ongeveer hetzelfde als in Cantabrië. De route gaat ongeveer 280 kilometer, vaak dicht langs de kust, door deze stoere en afwisselende regio. Hoewel Oviedo de hoofdstad van Asturias is, is Gijon de grootste stad van de regio. Het was ooit een vissersdorp, maar tegenwoordig een stad met pleinen en gezellige straten vol barretjes. Je kan leuk over de promenade langs de Cantabrische zee lopen naar het schiereiland Cimadevilla, het historische centrum van de stad. Een typische drank uit deze regio is de Asturische cider. Verder zie je vanaf deze provincie ook vaker hórreos. Dit zijn houten graanschuren op palen die je in Asturië en Galicië veel ziet. Door de palen kan het ongedierte niet binnenkomen. Zelf sliep ik onderweg ook in zo’n oude graanschuur met uitzicht op zee. Een leuke ervaring! Een aantal mooie stranden met spectaculaire kliffen ligt vlakbij Llanes. Je vindt hier ook een bijzonder natuurfenomeen, geisers! Hiervan zijn er veel langs de kust te vinden. Andere leuke plaatsen zijn o.a. Ribadesella, Avilés, Lluarca, Navia en Tapia.
De route door Galicië richting het eindpunt in Santiago de Compostella
Galicië is gelegen in het uiterste noordwesten van Spanje. Het heeft ongeveer 2,8 miljoen inwoners, verdeeld over de vier provincies La Coruña, Lugo, Ourense en Pontevedra. Het klimaat is hier iets anders, je ziet dat ook terug in de natuur met o.a. cactussen en sinaasappel- en citroenbomen. Deze regio heeft Keltische wortels en er wordt naast het Spaans ook Galicisch gesproken. Dit is verwant aan het Portugees. Ribadeo is de eerste stad die je tegenkomt als je Galicië binnenwandelt. Mocht je wat tijd over hebben dan is de Playa de Cathedrales, er vlakbij, de moeite waard om te bezoeken. Vanaf Ribadeo verlaat je de kust en gaat de pelgrimsroute Camino del Norte verder landinwaarts. Op de weg naar bedevaartsoord Santiago de Compostella, de hoofdstad van deze regio, kom je verder alleen maar door wat kleine gehuchtjes. Santiago zelf is uiteraard zeer de moeite waard om wat langer te verblijven. Het is behoorlijk toeristisch, maar het is heel sfeervol en de kathedraal is prachtig. Het plaatsje Finisterre, Cabo de Finisterre en de omgeving vond ik ook bijzonder.
Overnachten in dit laatste deel van de route naar Santiago de Compostella
Omdat er meer pelgrims te vinden zijn op dit stuk van de route is het aanbod ook iets beter. Aanraders qua herbergen in deze regio zijn: Albergue O Xistral Hostel, Albergue de peregrinos del Monasterio de Sobrado dos Monxes (in een mooi oud klooster) en de herberg in Santiago; Albergue Seminario Menor op een heuvel uitkijkend over de stad. Wist je dat er een speciaal Santiago-taartje is? Een amandeltaartje dat je in deze regio op veel plekken kunt kopen. En die smaakt heerlijk, helemaal tijdens of na het wandelen!
Hulp bij het organiseren van je Camino naar Santiago de Compostella?
Wil je graag de Camino del Norte of een andere route naar Santiago de Compostella lopen, maar vind je het lastig om het allemaal zelf te regelen? Dan biedt Bookatrekking uitkomst! Via deze organisatie kun je een route naar keuze boeken of dit op maat laten samenstellen. Zij regelen de route en je accommodaties voor je, zodat jij je volledig kunt focussen op het lopen van de Camino de Santiago. Ideaal toch?
Checklist voor de Camino de Santiago de Compostella
-
Niks vergeten? Vind al je reisbenodigdheden in onze travelshop
-
Plan meteen je reis: vergelijk de beste deals voor vliegtickets
-
Ga je roadtrippen voor of na het lopen van de camino? Vergelijk alvast de prijs van je huurauto
-
Parkeren op het vliegveld? Boek voordelig je parkeerplaats op Schiphol of Eindhoven Airport
-
Begin gelijk met je reisvoorbereiding: Haal een reisgids in huis
-
Better safe than sorry, zorg voor een goede reisverzekering
-
Ontdek het beste van Noord-Spanje. Vind en vergelijk de leukste tours en boek je toegangsbewijzen alvast online
-
Camino de Santiago lopen? Vergeet niet je camino paspoort met stempelkaart te bestellen
-
Air miles sparen met je creditcard? Kies voor een AMEX creditcard
Wat is de beste tijd voor de route naar Santiago de Compostella, Spanje?
In principe kun je de camino naar Santiago de Compostella in elk jaargetijde lopen. Alleen zal het weer in de winter over het algemeen iets minder goed zijn. Zelf liep ik hem in juni, dat was een perfecte maand wat mij betreft. Lekker weer, maar niet druk, omdat de meeste toeristen in juli en augustus naar deze regio komen. Houd er rekening mee dat het klimaat van dit deel in Spanje heel anders is dan in Zuid-Spanje. Er valt relatief veel regen. Goede regenkleding mee is dus wel een must. Zelf heb ik gelukkig niet heel veel regen gehad. Vaak begon de dag wel mistig of bewolkt, maar klaarde het later op. In de middag was het dan warm en zonnig. Ga jij in de maanden juli en augustus de pelgrimsroute naar Santiago de Compostella lopen, hou dan rekening met drukte op de route.
Pelgrimspaspoort en stempelen tijdens de camino naar Santiago de Compostela
Voordat je start met je camino naar Santiago de Compostela heb je een pelgimspaspoort nodig. Je kunt je hiermee identificeren als pelgrim. Zelf haalde ik deze bij het bezoekers- en informatiecentrum in Sint Jacobiparochie, maar hij is ook online te bestellen.
Met dit paspoort kunnen ‘peregrino’s’ overnachten in herbergen, kerken en kloosters. Je krijgt bij iedere plek waar je stopt een stempel in je paspoort, zodat je in Santiago kan aantonen hoeveel kilometers je gelopen (of gefietst) hebt. Wanneer je in Santiago aankomt en minimaal 100 kilometer gelopen hebt, krijg je een certificaat, je ‘Compostela’.
Paklijst voor het lopen van de Camino de Santiago
Naast de gebruikelijk zaken, zijn de volgende items handig op je paklijst te zetten voor de Camino de Santiago:
- Backpack van ongeveer 40 liter, bijvoorbeeld deze wandelrugzak.
- Packing cubes om je rugtas geordend te houden
- Pelgrimspas/ credencial stempekaart
- Slaapzak of lakenzak (er is meestal wel beddengoed, maar voor het geval dat)
- Camelbag of waterfles
- Telefoon, lader en powerbank
- Toiletartikelen
- Zonnebrand, zonnebril en eventueel een pet of hoedje
- Knijpers of veiligheidsspelden (zijn kleiner), of deze handige waslijn waar je geen knijpers voor nodig hebt
- Pen en klein notitieboekje
- Wandelstokken (niet noodzakelijk maar is op steile of gladde stukken handig)
- Sneldrogende handdoeken en eventueel washandje
- Opvouwbare rugzak voor na het wandelen
- Eventueel heuptasje voor telefoon e.d. als je in een broek zonder zakken looptKleine portemonnee
- Eventueel een leesboekje of e-reader
- Nagelknipper, schaartje en pincet
- Shampoo (ook voor het wassen van je kleding) of allround biologisch reiswasmiddel
- Oordopjes
- Pleisters, Paracetamol, Hirschtalgcreme of Vaseline om je voeten mee in te smeren
Welke kleding neem je mee op de Camino de Santiago?
- Goede, ingelopen wandelschoenen
- 2 Setjes kleding om in te wandelen (bijv. sportkleding)
- Setje kleding voor na het wandelen (bijv dunne lange broek)
- Dun windjack om in te wandelen
- Regenkleding of poncho
- Zwemkleding
- Ondergoed en iets om in te slapen
- Goede wandelsokken (b.v.k. van merinowol) en een paar gewone sokken voor na het wandelen
- Slippers
- Paar lichte sneakers voor na het wandelen als je nog ruimte hebt
Welke schoenen je het beste kunt kopen, verschilt erg per persoon. Ik ben mensen tegengekomen op stevige hoge (stugge) wandelschoenen, op lage wandelschoenen, maar ook op sandalen. Donkere kleding is het meest praktisch, witte kleding zal niet lang wit blijven, omdat je vaak met de hand moet wassen en kleding dus niet helemaal goed schoon krijgt. Het uitgangspunt is zo min mogelijk mee te nemen, aangezien je alles zelf moet dragen. Je gaat wat dat betreft echt terug naar de basis. Een bed, wat eten en droge kleding. Dat is alles wat je nodig hebt. Oké en een beetje doorzettingsvermogen.
Hier vind je ook veel praktische informatie.
Buen Camino!
Meer mooie trekkingen voor op je bucketlist
Camino del Norte naar Santiago de Compostella is dan wel een hele bekende pelgrimsroute, het is niet de enige lange-afstandsroute die je kunt wandelen. Wil je de uitdaging nog groter maken? Zet dan de John Muir trail in Amerika op je bucketlist! Juist liever wat dichter bij huis beginnen? Dan is het Pieterpad lopen een leuke eerste oefening, voordat je met de Camino de Santiago begint. Je kunt natuurlijk ook een huttentocht in Oostenrijk maken, zoals de Alpe Adria Trail of de Via Alpine die verschillende Alpenlanden met elkaar combineert.
Laat je horen