Wat te doen op Madeira: 10 highlights die je niet mag missen!

Madeira staat bij veel reizigers hoog op de bucketlist. De prachtige natuur met haar unieke flora en fauna, de warme cultuur die je kunt proeven in ieder dorp en het fijne weer maken Madeira tot een geliefde vakantiebestemming. Het is dan ook niet voor niets dat het eiland al meerdere keren door de World Travel Awards is uitgeroepen tot ‘Best Island Destination in Europe’. En al dat moois ligt op slechts zo’n 4 uur vliegen vanaf Nederland.

Madeira is een Portugese archipel en bestaat officieel uit 3 eilanden: het gelijknamige (en meest bekende) hoofdeiland Madeira, het zonnige Porto Santo en het onbewoonde Ilhas Desertas. De archipel staat bekend om haar natuurlijke schoonheid, en vooral het hoofdeiland kent daardoor vele namen. De bekendste is misschien wel ‘flower island’ en wanneer je Madeira zelf ontdekt, zul je al snel zien waar het deze naam aan dankt. Overal zie je kleurrijke bloemen en planten. Het is als het ware een soort Hawaï, maar dan heel dichtbij.

Wil je Madeira graag zelf bezoeken, dan hoef je je geen zorgen te maken over de beste reistijd. Madeira is namelijk een fijne ‘year round’ bestemming, waar je het hele jaar door heerlijk kunt vertoeven. In de winter wordt het er vaak niet kouder dan 15 graden, en in de zomer kun je rekenen op een gemiddelde temperatuur van zo’n 25 graden. Perfect voor een gevarieerde reis vol activiteiten.

Ik vond Madeira echt een indrukwekkende vakantiebestemming. Het eiland is ontzettend groen en de ruige kustlijn geeft het eiland een heel eigen karakter. In een week tijd ervaar je veel variatie en dat maakt een vakantie op het eiland zo bijzonder. Hieronder deel ik mijn persoonlijke hoogtepunten van Madeira; bezienswaardigheden, mooie plekken en activiteiten die ik zeker kan aanraden!

Wanneer ik het over de highlights van Madeira heb, mogen de levada’s natuurlijk niet ontbreken. Deze oude irrigatiekanalen werden al in de 16e eeuw gebouwd en worden gebruikt om het (regen)water over het eiland te verspreiden. De naam ‘Levada’ komt van het Portugese woord ‘levar’, wat ‘optillen’ of ‘dragen’ betekent. Dit illustreert duidelijk het doel van de kanalen, namelijk het ‘dragen’ van water naar andere plekken op het eiland.

Langs vrijwel alle levada’s loopt een smal pad, dat vroeger werd gebruikt voor onderhoud aan de kanalen. Tegenwoordig vormen deze paden een netwerk van ruim 3.000 km aan wandelpaden. Dé manier om het eiland te voet te ontdekken en dus ook zeker een van de highlights van Madeira die het eiland zo uniek maakt.

Er zijn behoorlijk wat levada trails om uit te kiezen, maar mijn favoriet is toch wel de PR9 Levada do Caldeirão Verde. Deze wandelroute duurt zo’n 4 tot 5 uur en is 13 kilometer lang. Het pad van de PR9 is vrijwel geheel vlak en dat maakt de hike erg geschikt voor wandelaars van ieder niveau. De hike neemt je mee door de dichte jungle van Madeira, door enkele tunnels en langs de meest indrukwekkende uitzichten.

Na ongeveer 2 uur wandelen kom je uit bij één van de hoogste watervallen van Madeira, de Caldeirão Verde. Het water valt hier maar liefst 100 meter naar beneden. Dé plek om even te pauzeren, van het uitzicht te genieten of om een verfrissende duik in het meer onderaan de waterval te nemen. Omdat je via hetzelfde pad weer terugloopt, kom je gewoon weer uit bij je auto. Je hoeft je dus geen zorgen te maken om een transfer.  

Nog een van mijn absolute hoogtepunten van Madeira was de hike van Pico do Arieiro naar Pico Ruivo. De Pico Ruivo is met haar 1.862 meter het hoogste punt van het eiland. Vanaf de top heb je een indrukwekkend 360 graden uitzicht. Je ziet een eindeloze oceaan, kijkt uit over dramatische kliffen en kan het eiland vanaf nieuwe hoogtes bewonderen. De top is alleen te voet bereikbaar en maakt van de berg een trekpleister voor wandelaars. Er zijn twee routes die je kunt bewandelen naar het letterlijke en misschien ook wel figuurlijke hoogtepunt van je reis.   

De snelste route naar Pico Ruivo begint vanuit Achada do Teixeira, wat ten oosten van Pico Ruivo ligt, en is ongeveer een uurtje rijden vanuit Funchal. Deze wandelroute is zo’n 3 km lang en brengt je binnen anderhalf uur naar de top.

De mooiste route is echter een stukje langer en een stuk uitdagender. De PR1 start op 1.818 meter hoogte bij Pico do Arieiro en loopt vanaf daar via steile bergruggen en over trappen naar de Pico Ruivo. Het hoogteverschil tussen de twee bergen is niet heel veel, maar om er te komen moet je veel traptreden beklimmen. Het totale hoogteverschil tijdens deze hike is daardoor rond de 1.650 meter en dat maakt het best een uitdagende hike. De spectaculaire uitzichten zijn de inspanning gelukkig meer dan waard. Voor mij is deze hike dan ook echt een must-do op Madeira als je over voldoende conditie beschikt.

Funchal is de hoofdstad en misschien wel een van de bekendste highlights van Madeira. Daarnaast is de stad ook nog eens een hele fijne uitvalsbasis om de bezienswaardigheden van Madeira te verkennen. Maar ook in de stad is er genoeg te doen en beleven.

Het centrum telt vele gezellige terrasjes, restaurants en kleurrijke winkeltjes. Struin over de boulevard en geniet van de bruisende sfeer. Breng ook zeker een bezoekje aan de Mercado dos Lavradores, waar lokale kooplieden hun verse vis, groente en fruit aanprijzen.

Een andere tip in Funchal is het kabelbaantje naar het hoger gelegen Monte en de aangrenzende Monte Palace Tropical Gardens. Dit zijn de mooiste tuinen van Madeira, waar je maar liefst 70.000 vierkante meter aan zowel inheemse bloemen en planten als exotische soorten kan bewonderen. Al dit natuurschoon wordt onderbroken door bruggetjes en poortjes in Japanse stijl en kunst van over de hele wereld. Je kijkt er je ogen uit!

Om na je bezoek aan de tuinen weer terug naar beneden te komen kun je in een traditionele toboggan stappen. Deze houten sleeën werden vroeger gebruikt voor het vervoeren van de Madeira wijn. Tegenwoordig zorgen ze voor een avontuurlijk ritje naar Funchal.

Wijnliefhebbers opgelet! Terwijl de Madeira wijn inmiddels niet meer door de toboggans wordt vervoerd, kun je op verschillende plekken van het eiland nog wel genieten van dit historische drankje. Vlakbij Ribeira Brava bijvoorbeeld. Hier ligt aan de kust een stukje land waarvan velen zeggen dat het de geboorteplaats van de Madeira wijn is.

Lang geleden werd dit stukje grond bewoond door priesters die hier de druiven verbouwden om de Madeira wijn mee te maken. Zij woonde zo’n 150 jaar in de afgelegen baai van Fajã dos Padres, maar inmiddels is het alweer 4 generaties eigendom van een familie die er een heel goed restaurant runt. Tijdens een lunch proef je niet alleen van hun eigen verbouwde groenten en fruit, maar geniet je ook van een heerlijk glas Madeira wijn. 

Madeira staat niet bekend om zijn fijne zandstranden, want die vind je er maar weinig. Toch is er één strand wat ik zeker een bezoekje waard vind. Het mooie Seixal Beach. Het donkerbruine zand van dit lavastrand steekt prachtig af tegen de groene omliggende kliffen en het helderblauwe water. De stroming kan hier behoorlijk sterk zijn, maar vlakbij de kust kun je prima zwemmen of pootjebaden.

Geen fan van zand? Dan kun je in de nabijgelegen Piscinas Naturais do Seixal genieten van het verfrissende zeewater zonder dat je je voeten vies hoeft te maken. Deze natuurlijke baden liggen tussen de zwarte rotsen verscholen en vormen een soort infinity pool. Ook zeker leuk om te doen op Madeira!

In het noordwesten van Madeira vind je de bekendste natuurlijke baden van het eiland: de baden van Porto Moniz. Deze door lava gevormde baden liggen vrijwel op gelijke hoogte met het zeewater en worden dus continu bijgevuld door golven uit de zee. De baden zijn een ideale plek om een middagje van de zon te genieten. Je kan kiezen uit het betaalde bad, waar je wat meer voorzieningen en plek om je handdoek neer te leggen vindt. Of kies voor de gratis baden en zoek tussen de rotsen een plekje om te genieten van de stralende zon en het ruisen van de golven.

Ieder jaar, na de Pasen, transformeert het bloemeneiland in een explosie van nóg meer kleur en spatten de tropische bloemen je tegemoet tijdens het bloemenfestival. Het is een manier voor de eilandbewoners om de lente te verwelkomen, en dat wordt groots gevierd. Drie weken lang worden de straten versierd met kleurrijke decoraties, terwijl optochten vol praalwagens en mensen in de mooiste kostuums door de straten trekken. De meeste festiviteiten vinden in Funchal plaats, maar ook op de rest van het eiland worden verschillende dingen georganiseerd. Een mooie periode dus om Madeira te bezoeken!

Wanneer je op zoek bent naar wat te doen op Madeira, vind je gegarandeerd de verschillende walvistours. Madeira en walvissen gaan namelijk hand in hand. Wist je bijvoorbeeld dat er maar liefst 28 verschillende soorten walvissen in de wateren rondom de eilanden zwemmen?

Tussen april en oktober heb je de meeste kans om oog in oog te staan met deze bijzondere wezens. Een aanrader is de tour van Rota dos Cetáceos. Na een korte uitleg stap je, samen met een bioloog van hun team, aan boord van een snelle zodiac. Het is super fijn om een bioloog mee aan boord te hebben. Niet alleen omdat hij je alles kan vertellen over de walvissen en dolfijnen die je ziet, maar vooral omdat het team van Rota dos Cetáceos ervoor zorgt dat de walvissen geen last van de boot hebben. Zo kun je deze vriendelijke reuzen genieten zonder hun natuurlijke habitat te verstoren.

Tijdens mijn reis op Madeira kwam ik handen tekort om het aantal mooie uitzichtpunten te tellen. Hier vind je zelfs langs de kant van de weg de meest indrukwekkende viewpoints die je mond doen openvallen. Daarnaast vormen veel van deze viewpoints het begin of eind van verschillende hikes die er op het eiland te vinden zijn. Leuk om deze dus te combineren! Hieronder een paar van mijn favoriete viewpoints:

Curral das Freiras betekent letterlijk de ‘stal van de nonnen’, en de naam herinnert aan de nonnen van Funchal die hier in de 16e eeuw hun toevlucht zochten tijdens aanvallen van piraten. De vallei is namelijk een van de weinige plekken op het eiland die niet vanaf zee zichtbaar is. Daarnaast was de vallei moeilijk bereikbaar omdat hij volledig werd omgeven door hoge bergen.

Tegenwoordig zijn er twee geasfalteerde wegen die de vallei in en uit gaan. Maar zelfs deze wegen zijn nog behoorlijk avontuurlijk. Eerst moet je langs flinke bochten, smalle doorgangen en een tunnel voordat je de vallei binnen komt rijden.

Het gelijknamige dorp bestaat grotendeels uit witte huisjes en is een charmante plek om doorheen te wandelen. Veel indrukwekkender dan het dorp zelf is echter de omgeving. Groene heuvelruggen, ruige pieken en de mooiste vergezichten. De vallei is niet voor niets een geliefde plek voor wandelaars. Curral das Freiras staat verder bekend om zijn kastanjebomen. In het dorpje kun je verschillende gerechten proeven die met deze kastanjes worden gemaakt. 

Op Madeira kun je een van de laatste laurierbossen ter wereld vinden. Fanal Forest staat dan ook op de UNESCO Werelderfgoedlijst, en daar ben ik maar wat blij mee. Want wat is dit een mooie plek! Dit is misschien wel een van de highlights van Madeira die ik juist met slechter weer zou aanraden. En dan vooral wanneer er een dikke laag mist hangt, want dan lijkt het alsof deze bossen uit een sprookje komen.

De oude knoestige laurierbomen hebben vaak hele gekke vormen en zijn begroeid met allerlei soorten mos. De mist die hier vaak hangt maakt het plaatje compleet en zorgt voor een mysterieuze sfeer. Heel indrukwekkend.

Wie van zon, zee en strand houdt mag Porto Santo niet missen. Het buureiland van Madeira bestaat uit goudgele stranden (het langste strand is maar liefst 9 km!) en verlaten baaien, maar ook uit een ruig binnenland. Perfect voor wie ‘s ochtends de bezienswaardigheden wil verkennen en in de middag heerlijk wil bijkomen op het strand.

Of je nu voor een dagtrip of een langer verblijf gaat, het eiland is zeker een leuke toevoeging op je reis. Niet alleen door de vele zonuren; het regent hier gemiddeld maar 5 dagen per jaar. Maar vooral omdat er op dit kleine eiland van Madeira best veel te doen is. Breng bijvoorbeeld een bezoekje aan de kleinste woestijn van Europa, bewonder vulkanische activiteiten bij de basaltformatie van Pico de Ana Ferreira of ga wandelen over de pieken van de Pico Juliana en Pico Castelo. Je dagen sluit je uiteraard af op het strand of in een van de verfrissende natuurlijk baden zoals Porto das Salemas of Porto dos Frades. Dat is ultiem genieten!

Er gaan vanuit Nederland rechtstreekse vluchten naar Madeira. Op het eiland zelf kun je het beste een auto huren om alle highlights te zien. Vind je het lastig om zelf te rijden, dan kun je eventueel ook tours of transfers boeken.

Wil je geen hoogtepunten van Madeira missen, maar heb je geen zin of tijd om je reis zelf te organiseren? Het is ook mogelijk om dit via een reisorganisatie als Voja Travel te boeken. Je kunt je daarbij laten inspireren door een van hun voorbeeldreizen, of je reis volledig op maat laten samenstellen door hun reisexperts. Zo kun jij al je reiswensen delen en krijg je gegarandeerd een route die helemaal bij jou en jouw reisgezelschap past. Daarnaast kennen zij ook de mooiste plekjes te vinden en overnacht je in kleinschalige en lokale accommodaties. Ook je huurauto en vlucht zijn bij de prijs inbegrepen.

De reizen die we kunnen aanraden: