Eten in Japan: tips voor de beste culinaire ervaring

Hoewel Japan vooral bekend staat om de uitstekende kwaliteit sushi en sashimi, heeft het land op culinair gebied echt veel meer te bieden. Japanners stoppen ontzettend veel liefde en aandacht in ieder detail van een gerecht en dat proef je terug! De Japanse keuken omvat dan ook veel meer dan alleen sushi. We lichten een aantal belangrijke Japanse gerechten voor je uit.

Japanners weten zelfs een simpele noedelsoep naar een hoog niveau te tillen. En dit begint al bij de bouillon. Deze vormt de basis voor een rijke, smaakvolle en goed gevulde soep. Ook de noedels worden veelal met de hand gemaakt. Elke ramen is dan ook anders! Er zijn varianten met vlees, vis en schaaldieren verkrijgbaar. Vegetarische opties zijn moeilijker te vinden, maar wel mogelijk. Vaak gebruikt men paddenstoelen als basis voor de bouillon en vulling voor een vega(n) variant. De beste ramen eet je in speciale ramen restaurants. 

Onmisbaar in de Japanse keuken is miso soep. De soep wordt gemaakt van miso pasta (gefermenteerde sojabonen) en dashi (een bouillon getrokken van zeewier en flinterdunne reepjes tonijn of shiitake paddestoelen). Miso soep wordt vaak als een van de voorgerechtjes geserveerd bij een traditioneel Japans diner.

De Japanse pannenkoek Okonomiyaki is het ultieme comfort food in Japan! Hoewel het voornamelijk als streetfood gegeten wordt, kan dit Japanse gerecht behoorlijk vullend zijn. Vrij vertaald betekenen de woorden ‘okonomi’ en ‘yaki’ samen iets als ‘gebakken, zoals je wilt’. De vulling van de hartige pannenkoek is dan ook overal anders!

Ander superlekker comfort food zijn de Japanse inktvisballetjes Takoyaki. Dit zijn een soort gevulde poffertjes overgoten met een saus naar keuze. Ook dit Japanse gerechtje wordt als streetfood gegeten.

Vega tip: eet je geen vis? Je kunt bij een streetfood stalletje vragen om een portie zonder inktvis. Vaak is dit wel mogelijk.

Wie denkt dat Japans eten alleen uit vis bestaat heeft het mis! Ook vlees vormt een belangrijk onderdeel van de Japanse keuken en is vaak van zeer hoge kwaliteit. Probeer eens Kobe beef. Dit is een variant van Wagyu-rundvlees dat afkomstig is van de Tajima-stam van Japans zwart vee rond de stad Kobe. Je eet kobe beef zowel in restaurants als bij streetfood stalletjes in bijvoorbeeld Osaka.

Het gerecht waar de Japanse keuken bekend om staat is sushi. De kleine hapjes van rijst, vis en nori (eetbaar zeewier) zijn in allerlei varianten verkrijgbaar. Je kunt in Japan sushi van het hoogste niveau eten tot de meer comfort food variant van de lopende band. Waar je de beste sushi eet lees je verderop in dit artikel.

Het is niets meer dan reepjes rauwe, verse vis en toch kan sashimi je smaakpapillen flink prikkelen. Zelfs wie geen vis lust, kan zich wagen aan de verse sashimi van tonijn of zalm op de vismarkt. Deze is zo vers en van zulke goede kwaliteit dat het smelt op je tong en zeker niet ‘vissig’ smaakt!

Daifuku is een zoet Japans hapje. De buitenkant bestaat uit een mochi, een soort gummi-achtige rijstcake die wordt gemaakt van gestoomde kleefrijst. Voor een Daifuku mochi wordt het rijstcakeje gevuld met een zoete vulling. Vaak red been paste, maar er zijn ook varianten met andere vullingen. Een echte aanrader vond ik de aardbeien Daifuku mochi. Je koopt deze bij kraampjes die te herkennen zijn aan uitbundige aardbeien versiering.

Wie van zoetigheid houdt ontkomt er niet aan in Japan: red been paste. Deze zoete substantie wordt voor veel zoete snacks als vulling gebruikt. Zo ook bij Dorayaki. Dit zijn twee pannenkoekjes met daartussen red been paste. Je kunt deze bijvoorbeeld bij de 7-eleven kopen. Ook matcha wordt op grote schaal gebruikt in (zoete) Japanse snacks.

Er is nog veel meer typisch Japans eten, teveel zelfs om op te noemen! De Japanse keuken is ontzettend divers en vraagt erom ontdekt te worden. Dit maakt een reis door Japan dan ook snel een culinair avontuur. Hoe je het beste Japanse eten ontdekt tijdens je vakantie? Daarvoor meer tips verderop in dit artikel!

Voor vegetariërs wacht nog wel een uitdaging in Japan, want de basis van de Japanse keuken is vis en vlees. Wat het zo lastig maakt is dat je in Japan voornamelijk kleine restaurants vindt, die zich focussen op één of twee specialiteiten. Men vindt het lastig om van de kaart af te wijken, al is het alleen al omdat de basis van gerechten vaak uit een vis- of vleesbouillon bestaat.

Toch is het zeker niet onmogelijk om goed te eten als vegetariër of vegan in Japan, je moet alleen wat beter zoeken of langer in de rij staan. In de grote steden vind je bijvoorbeeld veel ontzettend goede en verrassende vega(n) restaurants, maar hiervoor sta je wel wat langer in de rij. Slaap je in een traditionele ryokan? Geef dan vooraf bij je boeking jouw dieetwensen door (vergeet dit niet)! Er staat dan een diner op je te wachten die helemaal vega(n) is. Geef dit dus ook door als je boekt via een reisorganisatie!

De beste manier om traditioneel en typisch Japans eten te proeven is bij een ryokan (Japans guesthouse). Het ontbijt en diner zijn een belangrijk onderdeel van een overnachting in een ryokan. Zeker bij het diner kun je rekenen op een culinair hoogtepunt. In rap tempo worden er allerlei gekleurde kommetjes en bordjes geserveerd met typisch Japans eten. Omdat men meestal geen Engels spreekt, is het vaak een verrassing wat je allemaal eet, maar je kunt zeker rekenen op hoge kwaliteit producten, bijzondere en typisch Japanse smaken en gezonde gerechtjes.

Heb je dieetwensen? Geef dit dan bij het boeken van je ryokan door. Jouw menu wordt dan op je dieetwensen aangepast.

Een van mijn hoogtepunten van mijn reis door Japan was een farm stay bij Mount. Fuji. Ik boekte deze als bouwsteen van Riksja Travel. In het plaatsje Gotemba logeerden we een nachtje bij een Japans echtpaar op het platteland. Niet zomaar een locatie, maar met schitterend uitzicht op Mount Fuji! We sliepen hier in een traditionele Japanse kamer, kregen een rondleiding over hun boerderij én leerden soba noedels maken. Er werd bovendien heerlijk en uitgebreid voor ons gekookt. Wat wil je nog meer?!

Tijdens deze homestay kregen we een soba noedel-workshop van de vrouw des huizes en dat was verrassend leuk! Communiceren deden we met Google Translate, maar juist tijdens zo’n workshop vormt taal nauwelijks een barrière, al doende leert men!

De rondleiding over hun boerenland vond ik ook superleuk. Daar ontdekten we hoe de wasabi-wortel groeit én hoe je er echte wasabi van maakt. En dat allemaal met die indrukwekkende Mount Fuji op de achtergrond. Echt een aanrader wat mij betreft, zeker als je een echte foodie bent!

Typisch voor Japan zijn de Izakaya’s, hele kleine, informele restaurants. Meestal vind je er een open keuken met bar, waarachter je plaatsneemt. Je kijkt dus echt bij de chefkok op zijn vingers! Traditioneel worden er in een izakaya kleine gerechtjes geserveerd, met daarbij een drankje, maar je vindt in Japan ook veel vergelijkbare soort kleine restaurants waar één type gerecht, zoals ramen, geserveerd wordt.

Het is gebruikelijk dat je bij binnenkomst een vending machine aantreft. De bedoeling is dat je hier jouw bestelling plaatst en betaalt (vaak met contant geld). Je krijgt dan een ticket, welke je bij de chefkok inlevert. Hij gaat dan voor je aan de slag!

Wil je de beste Japanse sushi of sashimi eten, dan raden we de tentjes op of rondom de vismarkt aan. Bijvoorbeeld de Tsukiji vismarkt in Tokyo of de Omicho market in Kanazawa. In de piepkleine tentjes op en rondom de markten krijg je de meest kakelverse sushi en sashimi voorgeschoteld. Deze wordt ter plekke voor je bereid. In de sushibar krijg je vaak gratis groene thee geserveerd en soms ook een miso soep vooraf.

Voor echte foodies is een fine dining-ervaring in Japan absoluut een aanrader. Je vindt de meer high-end restaurants vaak in het geisha district van een stad. Bijvoorbeeld in de wijk Gion in Kyoto of Higashi Chaya in Kanazawa. De kosten voor een culinair avondje bedragen tussen de 10.000 en 30.000 yen (zo’n €60 tot €180), excl. drankjes.

Een ander soort sushibar welke je in Japan veel vindt, is de lopende band. Als je binnenkomt krijg je een plekje aangewezen aan het lopend bandje en kun je pakken wat je lekker vindt. Hierbij kun je aan de kleur van de schoteltjes waarop de sushi ligt zien wat het kost. Je stapelt de schoteltjes op en rekent deze af wanneer je bent uitgegeten. Het is over het algemeen niet de beste sushi die je in Japan zult eten, maar het is wel een leuke ervaring!

Ook hier is groene thee vaak gratis, dit kun je zelf tappen uit een kraantje die zich op diverse plekken naast de band bevinden. De groene thee is poeder, die staat naast de sojasaus. Je doet een schepje groene theepoeder in je kopje en vult deze aan met heet water uit het tapkraantje.

Probeer ook eens een Bentobox in Japan. Bentoboxen zijn niet alleen superleuk om te zien, maar ook heel lekker. Deze box vol lekkere Japanse hapjes kun je eten als lunch of diner. In de bentobox zitten verschillende dingen; groentes, vlees, rijst en/of vis. Je koopt ze op het station of op straat. Vaak zijn er plastic voorbeelden aanwezig van de verschillende bentoboxen waar je uit kunt kiezen. Je krijgt er stokjes en sojasaus bij. Ik vond de bentoboxen in Japan altijd echt een feestje!

Japans streetfood is vaak om je vingers bij af te likken. Comfort food in alle geuren en kleuren! Omdat de hygiënevoorschriften in Japan superstreng zijn, kun je met een gerust hart streetfood eten zonder ziek te worden, waar je maar wilt. Veel van de eerder genoemde hapjes als okonomiyaki, takoyaki en sashimi eet je dan ook gewoon bij een stalletje op straat.

Hoewel je overal in Japan streetfood kunt eten, is Osaka de meest bekende plek hiervoor. In de wijk Dotonbori vind je talloze streetfood-stalletjes met typisch Japans eten. Wat ze er serveren? Dat herken je vaak aan de gigantische 3D-reclameborden aan de gevel. Toegegeven, een rondje door Dotonbori zorgt, naast een gevulde maag, ook voor een overprikkeld brein, maar een bijzondere ervaring is het zeker!

De typische lokale drank in Japan is de rijstwijn sake. Dit wordt op grote schaal gedronken bij het diner. Anders dan gewone wijn, doet de geur van rijstwijn niet veel, maar er zitten wel degelijk grote verschillen tussen de sake’s. Ook deze is namelijk te krijgen in variërende kwaliteit.

Wie naar Japan op vakantie gaat, drinkt al snel regelmatig een glaasje sake. Maar veel toeristen hebben eigenlijk geen idee wat ze drinken en waar ze op moeten letten bij het bestellen van de kaart. Zelf deed ik hiervoor een sake tasting in Kyoto en vond dit echt een aanrader. Tijdens deze 1,5 uur durende workshop krijg je de basiskennis over sake proeven, herkennen en bestellen onderwezen, en ontdek je wat jouw eigen voorkeuren zijn. En met die kennis, bestel jij voortaan de juiste sake!

Nee, eten in Japan is over het algemeen niet zo duur. Het is in ieder geval een stuk goedkoper dan in Nederland! Japan is duurder dan landen in Zuidoost-Azië, maar eten in Japan hoeft zeker niet zoveel te kosten als in Nederland.

De prijzen voor een hoofdgerecht in Japan variëren van zo’n €8 tot €20, afhankelijk van wat en waar je eet. Goedkoper eet je bij een streetfood-stalletje op straat en duurder bij de wat meer high-end restaurants. De kosten voor drinken in Japan zijn vergelijkbaar met die in Nederland.

Wil je goedkoop eten in Japan, wissel je maaltijden dan af met streetfood of haal een keer iets bij de 7-eleven. Je vindt ook veel bakkers in Japan, waar je heerlijke broodjes kunt kopen voor een budget-lunch onderweg.

Ja, in Japan eet men gewoonlijk met stokjes. Ook sushi wordt met stokjes gegeten. Het is namelijk de bedoeling dat je een stukje sushi in één keer in je mond stopt en niet afhapt. Wanneer je ramen eet, krijg je naast stokjes ook een diepe lepel. Je kunt de noedels en andere ingrediënten met stokjes eten en de bouillon uit de lepel slurpen. Je kunt in Japan altijd wel om bestek vragen, maar handiger is het om te leren eten met stokjes!

En tot slot: hoe laat eten ze in Japan? De etenstijd in Japan is vergelijkbaar met Nederland. Het diner wordt tussen 18.00 en 22.00 uur gegeten, waarbij men liever wat eerder (tussen 18.00 en 19.00 uur) eet dan later. Tussen 18.00 en 20.00 uur is het dan ook topdrukte bij de meeste restaurants.